Aktualności, Pomoc dla Ukrainy

Pomagaj Ukrainie i korzystaj z preferencji podatkowych

Polacy, którzy pomagają, mogą jednocześnie zmniejszać swoje podatki.

Pomagaj Ukrainie i korzystaj z preferencji podatkowych

  • Polacy, którzy pomagają mogą jednocześnie zmniejszać swoje podatki.
  • Do obowiązujących już dziś preferencji dla darowizn przekazywanych za pośrednictwem organizacji pozarządowych, czy honorowych dawców krwi wkrótce dojdą nowe.
  • Wśród nich są m.in. podatkowe koszty dla firm, które świadczą pomoc za pośrednictwem szerokiego spectrum organizacji.
  • Przepisy będą też korzystniejsze dla obdarowanych – otrzymywana przez nich pomoc będzie zarówno bez PIT, jak i bez podatku od spadków i darowizn.
  • Ministerstwo Finansów pracuje też nad kolejnymi rozwiązaniami.

Osoby poszkodowane w wyniku zbrojnej agresji na Ukrainę, które przybywają z terytorium tego kraju do Polski, otrzymują wsparcie materialne od wielu podmiotów.

Pomoc niesiona jest zarówno przez wolontariuszy będących osobami fizycznymi, jak i przez fundacje, stowarzyszenia, OPP i inne organizacje społeczne, a także przez osoby prawne. Dla tych, którzy pomagają i chcą pomagać przewidzieliśmy ułatwienia podatkowe. Obok istniejących już preferencji dla darczyńców wprowadzamy też ulgi dla obdarowanych obywateli Ukrainy przybywających na terytorium Polski z Ukrainy, co pozwoli im w pełni skorzystać z ofiarności Polaków. Pracujemy też nad kolejnymi rozwiązaniami podatkowymi 

– mówi wiceminister finansów Artur Soboń.

Darowizny na rzecz NGO

Obowiązujące już dziś przepisy pozwalają na odliczenie określonych darowizn przekazywanych zarówno w formie pieniężnej, jak i rzeczowej. Dotyczy to m.in. darowizn przekazywanych na działalność pożytku publicznego. Taką działalność prowadzą organizacje pozarządowe (NGO), którymi są zarówno Organizacje Pożytku Publicznego (OPP), jak i niemające takiego statusu fundacje i stowarzyszenia. Preferencja podatkowa dotyczy darowizn przekazywanych na rzecz takich organizacji działających na terenie UE i EOG.

Przekazaną im wartość darowizny odlicza się od podstawy opodatkowania, którą jest kwota dochodu. W przypadku osób fizycznych (PIT) odliczenie może wynieść maksymalnie do 6 proc. dochodu. W przypadku firm (CIT) – do 10 proc. dochodu.

Z tych preferencji mogą korzystać wszyscy, którzy pomagają, również osoby i firmy, które pomagają Ukrainie.

Tym samym osoby i firmy, które pomagają Ukrainie przekazując zarówno pieniądze, jak i dary rzeczowe za pośrednictwem działających na terenie UE i EOG organizacji pozarządowych, mogą zmniejszać swoje obciążenie podatkowe odliczając darowizny w rocznym zeznaniu PIT lub CIT.

Żeby skorzystać z tej preferencji trzeba jedynie udokumentować fakt przekazania darowizny. W przypadku darowizny pieniężnej – dowodem wpłaty na rachunek bankowy. A w przypadku darowizny rzeczowej – dokumentem wskazującym dane darczyńcy i wartość darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu.

Możliwość skorzystania z tej preferencji mają podatnicy składający:

  • PIT-36 (formularz służący rozliczeniu przychodów opodatkowanych według skali podatkowej),
  • PIT-37 (formularz służący rozliczeniu przez osoby fizyczne przychodów opodatkowanych według skali podatkowej),
  • PIT-28 (formularz przeznaczony dla podatników, którzy wybrali opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych),
  • CIT-8 (zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu – poniesionej straty – przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych),
  • CIT-8AB (zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu – poniesionej straty – przez podatkową grupę kapitałową).

Jednocześnie obdarowany przez organizację pozarządową obywatel Ukrainy nie musi płacić PIT. Korzystanie z pomocy humanitarnej organizacji pozarządowych nie generuje bowiem obowiązku podatkowego w tym podatku.

Preferencje dla krwiodawców

Odliczeniu od dochodu podlegają również już dzisiaj darowizny przekazane na cele krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi. Taka darowizna również odliczana jest od dochodu i pozwala na odliczenie ekwiwalentu, który przysługiwałby dawcy z tytułu przekazania krwi lub osocza. Ulga dla krwi i osocza jest jedną z ulg z tytułu darowizn, zatem limity kwotowe rozpatruje się w jej przypadku łącznie z darowizną na rzecz pożytku publicznego. Tym samym łączny limit wszystkich tych darowizn (ich suma) w roku podatkowym nie może przekroczyć wartości 6% dochodu podatnika.

Bez podatku od darowizny

W Ministerstwie Finansów trwają również prace, które pozwolą obywatelom Ukrainy przybywającym na terytorium RP z Ukrainy nie płacić podatku od spadków i darowizn od darowizn. Zostanie wprowadzone zwolnienie z tego podatku dla nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy własności rzeczy lub praw majątkowych. Zwolnienie będzie obowiązywało od 24 lutego 2022 r. 

– wskazuje wiceminister Artur Soboń.

Teraz jest tak, że osoby otrzymujące darowizny nie płacą podatku o ile wartość świadczenia (pieniężnego lub rzeczowego) nie przekracza 4 902 zł w ciągu 5 lat. W przypadku czteroosobowej rodziny jest to kwota 19 608 zł (po 4 902 zł na każdą osobę).

Koszty dla firm

Pomoc osobom dotkniętym działaniami wojennymi na Ukrainie przekazywana jest również przez firmy. W związku z tym umożliwimy zaliczanie takiej pomocy, niesionej za pośrednictwem szerokiego spectrum organizacji, do kosztów uzyskania przychodów

– dodaje wiceminister Soboń.

Trwają prace nad rozwiązaniami umożliwiającym zaliczenie do kosztów podatkowych – zarówno w PIT i CIT – wydatków na wytworzenie lub ceny nabycia rzeczy i praw będących przedmiotem darowizny w okresie od 24 lutego do 31 grudnia 2022 r. na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy przekazywane:

  • organizacjom pozarządowym (również z Ukrainy),
  • jednostkom samorządu terytorialnego,
  • Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych,
  • podmiotom wykonującym działalność leczniczą oraz z zakresu ratownictwa medycznego na terytorium Polski i Ukrainy.

Kosztem uzyskania przychodów będą również koszty poniesione z tytułu nieodpłatnych świadczeń, a więc np. darmowej pomocy medycznej na rzecz organizacji pozarządowych. Skorzystają na tym przedsiębiorcy (lekarze, weterynarze), którzy w ramach swojej działalności chcą pomagać i oferować swoje usługi za darmo obywatelom Ukrainy.

Mieszkanie za darmo bez PIT

Zwolnimy też z podatku dochodowego (PIT) świadczenia uzyskiwane przez obywateli Ukrainy przybywających na terytorium RP z Ukrainy od zwykłych osób fizycznych i firm. Chodzi o podatek do zapłaty którego zobowiązana jest osoba otrzymująca takie świadczenie. Obecnie nie jest nim objęta pomoc otrzymana za pośrednictwem organizacji pozarządowych (NGO), ale podatek uregulować trzeba, gdy wsparcie pochodzi bezpośrednio od osoby fizycznej czy przedsiębiorcy.

Nowe przepisy zwolnią z PIT wszelkie świadczenia, niezależnie od ich rodzaju (pieniężne, rzeczowe oraz nieodpłatne). Ustawa nie będzie tych świadczeń szczegółowo wymieniać ze względu na ich dużą różnorodność, uzależnioną od sytuacji w jakiej znalazł się uchodźca. Taką nieopodatkowaną pomocą może być np. udostępnienie lokalu mieszkalnego, zapewnienie żywności, sfinansowanie leczenia, czy też opłacenie nauki i kursów pozwalających na zmianę kwalifikacji zawodowych

– tłumaczy wiceminister Soboń.

Pomoc na rzecz ofiar konfliktu w Ukrainie bez VAT

  • Rozporządzenie Ministra Finansów wprowadza stawkę 0% VAT dla nieodpłatnych dostaw towarów lub świadczenia usług na cele związane z pomocą ofiarom działań wojennych w Ukrainie.
  • Stawka 0% VAT dotyczy wszelkiego rodzaju świadczeń, które mogą się okazać niezbędne do wsparcia pokrzywdzonych w tym konflikcie.
  • Preferencja dotyczy świadczeń oferowanych na rzecz podmiotów, które stanowią istotne ogniwo w organizowaniu i dystrybucji pomocy dla osób poszkodowanych.
  • Stawka 0% VAT ma zastosowanie dla świadczeń dokonanych od 24 lutego br., czyli od momentu rozpoczęcia zbrojnej agresji przez Rosję na Ukrainę.

W związku z wojną w Ukrainie wiele podmiotów gospodarczych angażuje się w przekazywanie darowizn towarów lub oferowanie nieodpłatnych usług w celu pomocy ofiarom tego konfliktu. Konieczne stało się wprowadzenie nadzwyczajnych rozwiązań podatkowych wspierających te działania również w obszarze podatku VAT.

Rozporządzenie dotyczące stawki 0 % VAT w przypadku pomocy materialnej, to ukłon w stronę tych obywateli naszego kraju, którzy nie są obojętni na potrzeby osób dotkniętych działaniami wojennymi w Ukrainie. To również sygnał, że wspieranie potrzebujących ma zawsze sens.

Stawka 0 % VAT – zakres

Rozporządzenie wprowadza stawkę 0 % VAT dla wszelkich nieodpłatnych dostaw towarów i świadczenia usług oferowanych na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych w Ukrainie. W tym zakresie w przeciwieństwie do działań podejmowanych w trakcie pandemii zakres przedmiotowy preferencji jest otwarty.

Krąg beneficjentów pomocy

Stawką 0 % VAT są objęte świadczenia oferowane na rzecz podmiotów, które stanowią istotne ogniwo w organizowaniu pomocy i dystrybucji świadczeń niezbędnych dla ludzi w sytuacji powstania zagrożeń. Obniżoną stawką VAT objęte są świadczenia realizowane na rzecz: Agencji Rezerw Strategicznych, podmiotów leczniczych oraz jednostek samorządu terytorialnego, a więc podmiotów, które spełniają funkcję kluczowych koordynatorów oraz niejako pośredników dla udzielanej pomocy.

Dokumentacja

Stawka 0% VAT będzie miała zastosowanie pod warunkiem zawarcia pisemnej umowy pomiędzy podatnikiem a jednym ze wskazanych wyżej podmiotów, z której będzie wynikało, że darowane towary lub usługi będą związane z pomocą poszkodowanym w wyniku rosyjskiej agresji na Ukrainę. Wprowadzenie ww. mechanizmu zapewni minimum kontroli nad ukierunkowaniem wprowadzanej preferencji oraz pozwoli podatnikom skierować swoją pomoc do podmiotów, które gwarantują prawidłowe wykorzystanie darowanych towarów lub usług. Umowa darowizny może mieć przykładowo postać podpisanego elektronicznie oświadczenia woli lub skanu odręcznie podpisanej przez darczyńcę umowy, przesłanych mailem do podmiotu, na rzecz którego wykonywane są nieodpłatne świadczenia. Przesłane w taki sposób dokumenty powinny być podpisane również przez odbiorców tych świadczeń. Z posiadanej dokumentacji powinno jasno wynikać, że oświadczenie woli zostało złożone przez obydwie strony.

Czas obowiązywania

Rozporządzenie ma charakter czasowy, stawka VAT w wysokości 0% dla wskazanych transakcji będzie mogła być stosowana do 30 czerwca 2022 r. Jednocześnie takie rozwiązanie nie wyklucza możliwości dalszego, w razie potrzeby, przedłużenia preferencji.

Przejdź do rozporządzenia.