Gdyby kodeksy etyki zawodowej nakładały na prawników określone obowiązki, być może informowaliby swoich klientów, jeszcze przed złożeniem sprawy w sądzie, o możliwości mediacji. Mediacja skraca czas trwania sporu oraz ogranicza koszty. Pozwala oddzielić interesy od emocji, co ma duże znaczenie w szybkim rozwiązaniu konfliktu.
– Wydaje się, że postępowanie prawników polegające na nieprzekazywaniu klientom informacji o możliwości szybszego zakończenia sporu, np. w wyniku mediacji, jest zachowaniem nieetycznym. Wcześniejsze zakończenie konfliktu w mniejszym stopniu obciążałoby klienta niż sprawa sądowa, ale pozbawiłoby większych dochodów prawników. Mediacja skraca zarówno czas trwania sporu jak i ogranicza koszty – mówi Małgorzata Miszkin–Wojciechowska, dyrektorka Centrum Mediacji Lewiatan.
Prawnicy w czasie edukacji prawniczej nie uzyskują wiedzy na temat takich dyscyplin jak „Conflict management”, ADR, psychologia konfliktu etc. Gdyby taką wiedzę pozyskali, to z pewnością częściej by z niej korzystali i rzadziej ich klienci kończyliby sprawy w sądzie.
To od prawnika powinno wymagać się, aby miał wiedzę o różnych metodach rozwiązania sporu, aby móc je zarekomendować swoim klientom. Dlaczego tego nie robi? Być może gdyby kodeksy etyki zawodowej nakładały na prawników określone obowiązki, to pełnomocnicy by je realizowali. Dla przykładu w Irlandii prawnik ma obowiązek, przed złożeniem sprawy w sądzie, poinformować klienta o mediacji i innych ADR-ach. Z takiej porady powstaje dokument, w którym klient poprzez złożenie podpisu oświadcza, iż został poinformowany przez prawnika o mediacji . Brak tego dokumentu wstrzymuje postępowanie sądowe. Czy takie lub inne podobne rozwiązanie mogłoby zostać zaadoptowane w Polsce?
Obecnie coraz częściej przedsiębiorcy i obywatele oczekują szybkich i skutecznych rozwiązań. Oczekują od prawnika zrozumienia jego dobrze zdefiniowanego interesu. Aby dobrze zdefiniować ten interes konieczne jest, aby prawnik przeanalizował sprawę pod kątem ryzyka, przedstawiając najlepsze i najgorsze scenariusze, na podstawie których klient może ocenić dostępne opcje procesowe.
O tym czy zmiany w kodeksach etycznych samorządów prawniczych są konieczne rozmawiano dzisiaj w czasie seminarium „Etyka radcowska i adwokacka w kontekście mediacji i ADR”, które zorganizowało Centrum Mediacji Lewiatan.
Seminarium odbyło się w ramach projektu „Upowszechnienie alternatywnych metod rozwiązywania sporów poprzez podniesienie kompetencji mediatorów, utworzenie Krajowego Rejestru Mediatorów (KRM) oraz działania informacyjne”.
„Poradnik o mediacji dla prawników” przygotowano w ramach prac CCBE i CEPEJ europejskiej komisji na rzecz skutecznego wymiaru sprawiedliwości.