Aktualności

Firmy energetyczne nie powinny już płacić podatku od nadzwyczajnych zysków

Po 30 czerwca br. producenci energii elektrycznej nie powinni już dokonywać odpisu nadmiarowych zysków na specjalny fundusz, który ma łagodzić skutki zamrożenia cen prądu. Ceny energii na rynku hurtowym już się bowiem ustabilizowały, a obecne przepisy naruszają unijne prawo – uważa Lewiatan.

W październiku 2022 roku  weszła w życie ustawa o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r.  Wprowadzono w niej ograniczenie przychodów wytwórców energii elektrycznej w tzw. instalacjach inframarginalnych (chodzi o technologie o niższych kosztach, takich jak OZE, energia jądrowa i węgiel brunatny). Producenci energii mają obowiązek dokonywać co miesiąc wpłat „nadmiarowych” zysków na specjalny Fundusz Wpłaty Różnicy Ceny, który ma łagodzić skutki zamrożenia cen prądu. Pieniądze z tego funduszu służą do finansowania działań osłonowych przed wysokimi cenami energii elektrycznej.

– Wydłużenie okresu obowiązywania pułapu dochodowego dla wytwórców energii do końca 2023 roku jest niezgodne z przepisami unijnego rozporządzenia.  Czytamy w nim bowiem, że specjalne przepisy powinny obowiązywać tylko do 30 czerwca br. a przewidziane środki mieć charakter tymczasowy i wyjątkowy oraz służyć ustabilizowaniu cen energii na hurtowym i detalicznym rynku energii w UE. Wygasła podstawa prawna uprawniająca państwa członkowskie do wprowadzenia nadzwyczajnych środków w postaci pułapów dochodowych. Wydłużony okres obowiązywania przepisow może zostać oceniony jako niedozwolona pomoc publiczna, zakłócająca konkurencję na rynku wewnętrznym – mówi Paulina Grądzik, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Dodatkowo ceny energii elektrycznej na hurtowym rynku ustabilizowały się, a tym samym został zrealizowany podstawowy cel, dla którego obowiązywał pułap dochodów wytwórców energii w instalacjach inframarginalnych.

Lewiatan rekomenduje przeprowadzenie analizy skutków wprowadzenia pułapu dochodów dla wytwórców energii w instalacjach inframarginalnych, w tym ocenę wpływu na inwestycje w sektorze odnawialnych źródeł energii. Zaleca też wnikliwą analizę prawną zgodności ustawy interwencyjnej z prawem unijnym, w tym zwłaszcza z rozporządzeniem 2022/1854, RED II oraz dyrektywą 2019/944, a także innymi aktami prawa unijnego.

Rozporządzenie 2022/1854 nałożyło także obowiązkową, tymczasową składkę solidarnościową na nadwyżki w sektorze ropy naftowej, gazu ziemnego, węgla i rafinacji (chyba że państwa członkowskie wprowadziły równoważne środki krajowe) W Polsce zastosowanie tych przepisów było selektywne, nie obejmując wszystkich podmiotów dotkniętych zobowiązaniami. Z drugiej strony, wszystkie spółki OZE zostały zobligowane do obowiązkowego odpisu na Fundusz.

W przypadku utrzymania pułapu dochodów wytwórców energii w instalacjach inframarginalnch po 30 czerwca 2023 r., konieczna jest zmiana limitu cen – tak aby  odzwierciedlał on poziom przyjęty przez Unię Europejską (180 EUR/MWh) i  nie stanowił zagrożenia dla inwestycji w odnawialne źródła energii.

Analiza Lewiatana