Komisja Europejska oraz europejscy partnerzy społeczni, w tym BusinessEurope, do którego należy Konfederacja Lewiatan, podpisali nowy Pakt na rzecz europejskiego dialogu społecznego. Ma on wzmocnić rolę partnerów społecznych w kształtowaniu polityki rynku pracy, zatrudnienia i polityki społecznej. W dobie globalnych przemian nowy Pakt odpowiada na kluczowe wyzwania gospodarcze i społeczne Europy, bazując na Deklaracji Partnerów Społecznych z Val Duchesse z 2024 roku.
Dialog społeczny jest fundamentem europejskiego modelu społecznego i odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu konkurencyjności przedsiębiorstw, zwiększaniu ich produktywności, zapewnianiu godnych miejsc pracy oraz promowaniu sprawiedliwości społecznej. Jest także istotnym narzędziem dostosowywania rynków pracy do transformacji cyfrowej i klimatycznej, a także wyposażania pracowników w odpowiednie umiejętności.
Główne założenia Paktu
Nowy Pakt ustanawia długoterminowe ramy działań, które Komisja i partnerzy społeczni podejmą w celu wzmocnienia dialogu społecznego i rozszerzenia jego zakresu.
Komisja Europejska zobowiązała się do:
- Powołania Europejskiego Pełnomocnika ds. Dialogu Społecznego, który będzie wspierać konsultacje partnerów społecznych i zwiększać świadomość na temat dialogu społecznego w instytucjach UE.
- Opracowania wspólnie z partnerami społecznymi Mapy Drogowej dla Jakości Zatrudnienia, której realizacja planowana jest na 2025 rok.
- Regularnych konsultacji z partnerami społecznymi w sprawie Programu Prac Komisji na kolejny rok przed jego przyjęciem.
- Stworzenia mechanizmu umożliwiającego partnerom społecznym składanie wspólnych raportów dotyczących dialogu społecznego na poziomie UE.
- Konsultowania partnerów społecznych w zakresie inicjatyw politycznych istotnych dla ich działalności, nawet jeśli nie mieszczą się one w zakresie art. 153 i 154 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFEU).

W zmieniającym się świecie Europa również musi się zmieniać. Kiedy technologie ewoluują, a przemysł się przekształca, to dialog społeczny zapewnia sprawiedliwość i zrównoważony sukces. Dzięki podpisaniu Paktu na rzecz Europejskiego Dialogu Społecznego stawiamy partnerów społecznych i dialog społeczny w centrum procesu decyzyjnego w Europie – powiedziała Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej.
Z kolei europejscy partnerzy społeczni zobowiązali się do przygotowywania wieloletnich programów prac, które będą koncentrować się na kluczowych wyzwaniach gospodarczych i społecznych w europejskich rynkach pracy. W ramach Paktu partnerzy społeczni będą również opracowywać procedury wzmacniające autonomiczny dialog dwustronny, w tym negocjacje porozumień partnerów społecznych.
W obliczu globalnych przemian wzmocnienie dialogu społecznego w Europie jest szczególnie istotne. Pakt pozwoli nam poprawić funkcjonowanie rynków pracy, wzmocnić konkurencyjność europejskich firm i dążyć do tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy – powiedział Fredrik Persson, prezydent BusinessEurope.
Kontekst i znaczenie inicjatywy
Ogłoszenie nowego Paktu na rzecz dialogu społecznego miało miejsce podczas Szczytu Partnerów Społecznych w Val Duchesse w styczniu 2024 roku. Wtedy to Komisja Europejska, belgijska prezydencja w Radzie UE oraz partnerzy społeczni podpisali Trójstronną Deklarację na rzecz dynamicznego dialogu społecznego w Europie. Dokument ten zobowiązał sygnatariuszy do współpracy w zakresie poprawy warunków pracy, uznawania kwalifikacji i integracji na rynku pracy.
Podstawy prawne dialogu społecznego w Unii Europejskiej są zapisane w Traktacie o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFEU) oraz w Europejskim Filary Praw Socjalnych. Artykuły 154-155 TFEU określają obowiązek Komisji do konsultowania partnerów społecznych w zakresie inicjatyw legislacyjnych dotyczących polityki społecznej oraz umożliwiają im zawieranie porozumień wdrażanych następnie w prawie UE.
Nowy Pakt umacnia europejski dialog społeczny i przyczynia się do budowania sprawiedliwego oraz konkurencyjnego rynku pracy, dostosowanego do wyzwań XXI wieku.
BusinessEurope to Konfederacja Europejskiego Biznesu – stowarzyszenie przedsiębiorców i pracodawców z siedzibą w Brukseli założone w 1958 r. Jest rzecznikiem wzrostu i konkurencyjności na poziomie europejskim, reprezentującym interesy firm z całego kontynentu i angażującym się w kwestie, które najbardziej wpływają na ich rozwój. Jako uznany partner społeczny, wypowiada się w imieniu przedsiębiorstw każdej wielkości w 36 krajach europejskich, których krajowe federacje biznesowe są bezpośrednimi członkami BusinessEurope. Konfederacja Lewiatan jest jedyną organizacją w Polsce należącą do tego grona, a Maciej Witucki zajmuje obecnie stanowisko wiceprezydenta BusinessEurope.
Konfederacja Lewiatan odgrywa kluczową rolę w reprezentowaniu interesów polskiego biznesu. Dzięki swojemu przedstawicielstwu w Brukseli i regularnej współpracy z instytucjami unijnymi oraz federacjami biznesowymi z innych krajów, Lewiatan od ponad 20 lat monitoruje i wpływa przez działania lobbingowe na unijną politykę gospodarczą, wspierając tworzenie korzystnych warunków dla polskich przedsiębiorstw na jednolitym rynku.