Pieniądze z nowej perspektywy finansowej na lata 2021-2027 trafią do przedsiębiorstw najwcześniej w IV kwartale tego roku, czyli niemal po 2 latach od jej rozpoczęcia – prognozuje Konfederacja Lewiatan.
– Na unijne pieniądze firmy będą jeszcze musiały poczekać przynajmniej do końca roku, biorąc pod uwagę stan zaawansowania prac nad programami oraz systemem dystrybucji środków – mówi Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan.
15 grudnia 2021 r. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej przekazało do Komisji Europejskiej Umowę Partnerstwa na lata 2021-2027. To kluczowy dokument, nadrzędny wobec wszystkich programów krajowych i regionalnych finansowanych z polityki spójności. Wyznacza zakres wsparcia dla Polski w kolejnej perspektywie finansowej. Termin ten otworzył 4-miesięczny okres formalnych negocjacji Polski z Komisją Europejską. Jest też ważny dla prac nad programami regionalnymi i krajowymi – wszystkie muszą zostać przekazane do Komisji Europejskiej w ciągu 3 miesięcy od tej daty, czyli nie później niż 15 marca 2022 r.
4 programy krajowe zostały już przekazane do Komisji Europejskiej, 2 ciągle są na etapie prac krajowych i dialogu nieformalnego z Komisją. Od daty przekazania do formalnych negocjacji Komisja ma 4 miesiące na akceptację programu, przy czym ten czas jest zatrzymywany w przypadku konieczności składania przez kraj członkowski dodatkowych wyjaśnień.
Co to oznacza dla beneficjentów, w tym przedsiębiorców czekających na wsparcie z perspektywy finansowej 2021-2027? W dużym skrócie – kolejne miesiące oczekiwania. Chociaż koszty są kwalifikowane formalnie od początku 2021 r. to w praktyce instytucje zarządzające programami nie zdecydują się na ogłoszenie konkursów wcześniej niż przed oficjalną decyzją KE. Nadal nie jest także gotowa architektura krajowa konieczna do uruchomienia wsparcia, m.in.: nie mamy jeszcze systemu informatycznego dla nowej pespektywy, sieci komitetów monitorujących zatwierdzających kryteria wyboru projektów, ale także nie zakończyły się prace nad kluczowymi przepisami prawa w zakresie funduszy europejskich, czyli tzw. ustawą wdrożeniową.
Stan prac nad programami krajowymi (na dzień 04.02.2022 r. na podstawie informacji z MFiPR):
| Nazwa programu | Stan prac | Alokacja programu |
| Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS) | Przekazany do Komisji Europejskiej: 05.01.2022 r. | EFRR: 12,8 mld euro FS: 12,3 mld euro Suma: 25 mld euro |
| Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (FEPW) | Przekazany do Komisji Europejskiej: 28.01.2022 r. | EFRR: 2,5 mld euro (2 508 000 799) |
| Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) | Przekazany do Komisji Europejskiej: 26.01.2022 r. | EFRR: 8 mld euro (7 973 242 153) |
| Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS) | Program przed przyjęciem przez Radę Ministrów. Planowany termin przekazania do Komisji Europejskiej: 15.03.2022 r. | EFS+: 4 mld euro (4 049 099 774) |
| Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy (FERC) | Program przyjęty przez Radę Ministrów: 05.01.2022r. w trybie obiegowym. Planowany termin przekazania do Komisji Europejskiej przed 15.03.2022 r. | EFRR: 2 mld euro (1 988 038 869) |
| Pomoc Techniczna dla Funduszy Europejskich (PTFE) | Przekazany do Komisji Europejskiej: 24.01.2022r. | EFRR: 0,55 mld euro (550 000 000) |
