Aktualności

System kaucyjny powinien być przyjazny dla firm i konsumentów

W Sejmie trwają prace nad projektem ustawy tworzącej system kaucyjny. Konfederacja Lewiatan proponuje m.in. przesunięcie jego uruchomienia na 1 stycznia 2026 r., niewliczanie kaucji do podstawy opodatkowania VAT, wyłączenie opakowań po produktach mlecznych, czy umożliwienie przejściowej realizacji poziomów zbiórki zgodnie z obowiązującymi przepisami do momentu uruchomienia systemu kaucyjnego.

Dzisiaj przedstawione zostanie sprawozdanie z posiedzenia połączonych komisji sejmowych, które odbyło się 10 lipca, a w najbliższych dniach planowane jest kolejne posiedzenie komisji w przypadku zgłoszenia poprawek. Przedsiębiorcy czekali na to przyspieszenie, pytanie jednak brzmi czy parlamentarzyści zdążą przyjąć ustawę jeszcze w tej kadencji?

Jednym z kluczowych elementów ustawy, jest zapis dotyczący terminu wejścia w życie realizacji obowiązku zbiórki przez system kaucyjny od 1 stycznia 2025 r.

 – Niestety, ze względu na znaczące opóźnienie w procedowaniu projektu ustawy, zbudowanie i uruchomienie efektywnego systemu zaledwie w ciągu kilkunastu miesięcy, jakie pozostaną od momentu wejścia w życie ustawy, jest niemożliwe. W związku z tym postulujemy, aby termin ten przesunięto najwcześniej na 1 stycznia 2026 r. Proponujemy również umożliwienie przejściowej realizacji obowiązków uzyskania poziomów selektywnej zbiórki butelek z tworzyw sztucznych po napojach zgodnie z obecnymi przepisami do momentu uruchomienia systemu kaucyjnego. Chodzi o zaliczanie do realizacji poziomów zbiórki samodzielnej lub poprzez organizacje odzysku opakowań lub system kaucyjny od 2025 r. W przeciwnej sytuacji nie będzie możliwe uzyskanie ustalonych ustawowo poziomów zbiórki na poziomie 77% – mówi Piotr Mazurek, ekspert Konfederacji Lewiatan.

Najważniejsze postulaty Konfederacji Lewiatan dotyczące systemu kaucyjnego:

– przesunięcie uruchomienia systemu kaucyjnego na 1 stycznia 2026 r.,

-umożliwienie przejściowej realizacji poziomów zbiórki zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami do momentu uruchomienia systemu kaucyjnego,

– niewliczanie kaucji do podstawy opodatkowania VAT,

– uznanie wprowadzających butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra za wprowadzających napoje bezpośrednio,

– wyłączenie opakowań po produktach mlecznych,

– dostosowanie minimalnych poziomów selektywnego zbierania do unijnych regulacji.

Konfederacja Lewiatan postuluje także niewliczanie kaucji na opakowania jednorazowe do podstawy opodatkowania podatkiem VAT. Tego rodzaju obciążenie będzie rodziło szereg problemów po stronie handlu detalicznego i podniesie koszty samego systemu.

Ponadto proponuje  precyzyjne określenie obowiązków nakładanych na przedsiębiorców prowadzących handel detaliczny przez internet, w tym zasad zbierania i przekazywania opakowań i odpadów opakowaniowych oraz zasad rozliczania kaucji.

Pracodawcy proponują również  uznanie wprowadzających produkty w butelkach szklanych wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra za wprowadzających napoje bezpośrednio. Umożliwi to niezakłócone dalsze prowadzenie systemów kaucyjnych na tego rodzaju opakowania i zachęci kolejne podmioty do stosowania opakowań wielokrotnego użytku na dużą skalę. Tego rodzaju systemy działają już z powodzeniem w Polsce. Realizacja postanowień ustawy oznaczać będzie konieczność działania poprzez podmiot reprezentujący, co doprowadzi do rozerwania obecnie funkcjonujących systemów oraz zawarcia nowych umów przez operatora z około 80 – 90 tysiącami placówek handlu detalicznego działającymi w Polsce, które będą zmuszone do administrowania dwa razy większą liczbą umów oraz faktur. Spowoduje to chaos na rynku i wskutek nałożenia kolejnego obowiązku może zrazić dużą część placówek handlowych do oferowania produktów w opakowaniach wielokrotnego użytku w ramach już działających, jak i tworzonych w przyszłości systemów.

W projekcie ustawy przyjęte zostały minimalne poziomy selektywnego zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych dla puszek i butelek szklanych wielokrotnego użytku w takiej samej wysokości, jak dla butelek z tworzyw sztucznych, które to poziomy wynikają z dyrektywy Single Use Plastics (77% w 2025 r. i 90% w 2029 r.). – Tak wysokie poziomy nie są jednak wymogiem ustawodawstwa unijnego w stosunku do takich opakowań. W związku z tym proponujemy przyjęcie dla tego rodzaju opakowań poziomów selektywnego zbierania jak dla celów recyklingu określonych w dyrektywie PE i Rady (UE) 2018/852 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę 94/62/WE ws. opakowań i odpadów opakowaniowych, które wynoszą dla puszek metalowych odpowiednio: 78% w 2030 r., zaś dla szkła 75% w 2030 r. – dodaje Piotr Mazurek