Aktualności

Komisja Europejska przedstawiła europejską strategię bezpieczeństwa gospodarczego

Komisja Europejska opublikowała komunikat dotyczący europejskiej strategii bezpieczeństwa gospodarczego. Proponowana strategia określa wspólne ramy dla osiągnięcia bezpieczeństwa gospodarczego poprzez rozwijanie bazy gospodarczej i konkurencyjności UE, zapewnienie ochrony przed zagrożeniami oraz tworzenie partnerstw z jak najszerszą grupą krajów w celu rozwiązania wspólnych problemów i ochrony wspólnych interesów.

Jak czytamy w komunikacie, podstawą europejskiego bezpieczeństwa gospodarczego mają być zasady proporcjonalności i precyzji.

Jaki jest cel?

Celem zaprezentowanej strategii jest opracowanie kompleksowego podejścia do wspólnego identyfikowania, oceny i zarządzania ryzykiem dla bezpieczeństwa gospodarczego UE. Strategia proponuje przeprowadzenie gruntownej oceny zagrożeń dla bezpieczeństwa ekonomicznego w czterech obszarach:

  • zagrożenia dla odporności łańcuchów dostaw, w tym w zakresie bezpieczeństwa energetycznego;
  • zagrożenia dla infrastruktury krytycznej, w tym w zakresie cyberbezpieczeństwa;
  • ryzyka związane z bezpieczeństwem technologii i wyciekiem technologii;
  • ryzyka związane z wykorzystywaniem uzależnienia gospodarczego jako broni (weaponisation of economic dependencies) lub stosowania przymusu ekonomicznego.

Jak to zrobić?

W zaprezentowanej strategii KE proponuje metodologię oceny powyższych ryzyk, która powinna być realizowana przez Komisję i państwa członkowskie we współpracy z Wysokim Przedstawicielem Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa i, w stosownych przypadkach, przy udziale sektora prywatnego.

Zidentyfikowane ryzyka miałyby być ograniczane poprzez stosowanie 3-etapowego podejścia:

  • Rozwijanie konkurencyjności UE poprzez wzmacnianie jednolitego rynku, wspieranie silnej i odpornej gospodarki, inwestowanie w umiejętności oraz rozbudowę unijnej bazy badawczej, technologicznej i przemysłowej;
  • Zapewnienie ochrony bezpieczeństwa gospodarczego UE za pomocą szeregu istniejących już polityk i narzędzi oraz rozważenie wdrożenia nowych w celu wyeliminowania ewentualnych luk; odbywałoby się to w sposób proporcjonalny i precyzyjny, który ograniczy negatywne niezamierzone skutki ich wprowadzenia dla gospodarki europejskiej i światowej;
  • Tworzenie partnerstw z jak najszerszym gronem partnerów w celu wzmocnienia bezpieczeństwa gospodarczego, w tym poprzez opracowywanie i finalizowanie umów handlowych, wzmacnianie międzynarodowego porządku gospodarczego opartego na zasadach i instytucjach wielostronnych, takich jak Światowa Organizacja Handlu, oraz inwestowanie w zrównoważony rozwój poprzez strategię „Global Gateway”.

Jakie będą kolejne kroki?

Komisja Europejska zaproponowała poniższe kroki, które mają zapewnić realizację strategii:

  • opracowanie wraz z państwami członkowskimi ram oceny zagrożeń dla bezpieczeństwa gospodarczego UE – planowane jest sporządzenie wykazu technologii, które mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa ekonomicznego oraz ocenę związanego z nimi ryzyka w celu opracowania odpowiednich środków łagodzących;
  • zorganizowanie dialogu z sektorem prywatnym w celu wypracowania wspólnego podejścia do bezpieczeństwa ekonomicznego i zachęcania przedsiębiorstw do przeprowadzania analizy due diligence i zarządzania ryzykiem;
  • dalsze wspieranie budowy suwerenności technologicznej UE i odporności unijnych łańcuchów wartości, w tym poprzez rozwój technologii krytycznych w ramach Platformy Strategicznych Technologii dla Europy (STEP);
  • rewizja Rozporządzenia ustanawiającego ramy monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych;
  • opracowanie odpowiedniego i ukierunkowanego wsparcia dla badań i rozwoju technologii podwójnego zastosowania;
  • całkowite wdrożenie unijnego rozporządzenia w sprawie kontroli wywozu produktów podwójnego zastosowania i zaproponowanie zmian, które zapewnią jego skuteczność;
  • przeprowadzenie wraz z państwami członkowskimi analizy dotyczącej tego, jakie zagrożenia dla bezpieczeństwa mogą wynikać z inwestycji wychodzących z UE i na tej podstawie zaproponować do końca roku odpowiednie działania;
  • zaproponowanie środków mających na celu poprawę bezpieczeństwa rozwoju R&D,;
  • przeprowadzenie analizy wykorzystywania instrumentów wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE (WPZiB) w celu zwiększenia bezpieczeństwa gospodarczego UE, w tym zestawów narzędzi dla cyfrowej dyplomacji oraz zestawu narzędzi do manipulacji informacjami i ingerencji w informacje (FIMI);
  • zapewnienie pełnej spójności ochrony i wzmacniania bezpieczeństwa ekonomicznego UE z działaniami zewnętrznymi Unii Europejskiej oraz zintensyfikowanie współpracy z państwami trzecimi w kwestiach bezpieczeństwa ekonomicznego.

Europejski biznes czekał na rozpoczęcie debaty o bezpieczeństwie ekonomicznym i jest gotowy do zaangażowania się w kształtowanie zaprezentowanej strategii. UE musi znaleźć właściwą równowagę między ochroną swoich interesów w zakresie bezpieczeństwa a utrzymaniem środowiska sprzyjającego handlowi i inwestycjom na jednolitym rynku oraz na rynkach trzecich. Należy dokładnie zidentyfikować europejskie interesy i konkurencyjność przed wprowadzeniem dodatkowych ograniczeń w eksporcie towarów i technologii oraz przepływach inwestycji. W obszarach takich jak kontrola eksportu opowiadamy się za większą koordynacją na poziomie europejskim tak, aby uniknąć fragmentacji rynku i zapewnić firmom pewność prawa.

Każda inicjatywa dotycząca inwestycji zagranicznych musi być dokładnie oceniona, dobrze ukierunkowana i wykorzystywana tylko w ostateczności, gdy poważne obawy dotyczące bezpieczeństwa zostaną skutecznie udowodnione.

Z komunikatem można się zapoznać tutaj.