O przedłużenie do 4 marca 2025 roku, zgodnie z decyzją Rady UE, ochrony obywateli Ukrainy przebywających w naszym kraju, a także wydłużenie ważności dokumentów pobytowych – apeluje Konfederacja Lewiatan.
28 września 2023 r. Rada UE podjęła decyzję o przedłużeniu do 4 marca 2025 r. tymczasowej ochrony przyznanej uciekającym przed wojną obywatelom Ukrainy. Tymczasem w rządowym projekcie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy znalazł się zapis o legalnym ich pobycie w Polsce tylko do 30 czerwca 2024 roku. Wśród obywateli Ukrainy i pracodawców ich zatrudniających panuje niepewność wynikająca z rozbieżności tych terminów.
– Dlatego proponujemy wydłużenie okresu obowiązywania ochrony czasowej dla obywateli Ukrainy do 4 marca 2025 r. Na taki sam okres należałoby również przedłużyć ważność polskich wiz krajowych, zezwoleń na pobyt czasowy, kart pobytu, polskich dokumentów tożsamości cudzoziemca i dokumentów „zgoda na pobyt tolerowany”. Wydłużeniu powinien też ulec okres, w którym pobyt obywateli Ukrainy w Polsce uznaje się za legalny – po wykorzystaniu prawa dopuszczalnego pobytu, wynikającego pierwotnie z polskich wiz Schengen oraz wiz i dokumentów pobytowych wydanych przez inne państwa obszaru Schengen lub ruchu bezwizowego – mówi Nadia Kurtieva, ekspertka Konfederacji Lewiatan.
Takie zmiany są konieczne zarówno w kontekście bezpieczeństwa migrantów wojennych, poczucia pewności odnośnie sytuacji w tym bardzo trudnym dla nich okresie. Ma to znaczenie również z perspektywy polskiego rynku pracy. Już teraz pojawiają się informacje, że ze względu na niepewną sytuację co do przedłużenia legalności pobytu Ukraińców, przedsiębiorcy tracą pracowników korzystających z przepisów ustawy.
Konfederacja Lewiatan postuluje również doprecyzowanie regulacji dotyczących biegu terminu na dokonanie powiadomienia o powierzeniu pracy obywatelowi Ukrainy. Wątpliwości budzi fakt, że pracodawca po raz drugi musi wysłać powiadomienie o zatrudnieniu obywatela Ukrainy w przypadku uzyskania decyzji o zezwoleniu na pobyt. Przy czym bieg terminu na dokonanie powiadomienia rozpoczyna się w dniu doręczenia tej decyzji obywatelowi Ukrainy. Prowadzi to do sytuacji, w której wobec pracodawcy, który nie jest stroną postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt, ale jest obarczony obowiązkiem dokonania pewnych czynności, mogą zostać zastosowane sankcje za nielegalne powierzenie pracy cudzoziemcowi.
– Pracodawca nie dysponuje żadnymi instrumentami prawnymi, które by umożliwiały uzyskanie informacji o decyzji w sprawie zezwolenia na pobyt pracownika (chyba że występuje w roli pełnomocnika), dlatego postulujemy zmianę tego przepisu w taki sposób, aby termin 14 dni był liczony od dnia doręczenia przez cudzoziemca tej decyzji pracodawcy – dodaje Nadia Kurtieva.